Het Landgoedbedrijf is maatschappelijk ondernemen

Particuliere landgoederen zijn veerkrachtige ondernemingen. Ze worden gekenmerkt door hun integrale, bij voorkeur zelfredzame en vaak circulaire werkwijze. Veel eigenaren voeren al generaties lang de regie, zijn geworteld in hun omgeving en bieden continuïteit. Deze werkwijze is kenmerkend voor particuliere landgoederen en leidt tot veel maatschappelijke waarden. 

Die waarden zijn zowel materieel als immaterieel van aard. Monumentale gebouwen en landerijen vertellen een lange historie en hebben esthetische, cultuurhistorische, ecologische en emotionele waarden, voor de eigenaren en voor de regio. Gebouwen, land en water leveren inkomsten uit pacht, trekken bezoekers en leveren vele vruchten en andere opbrengsten. 

Door de immateriële en materiële waarden die landgoederen creëren kun je stellen dat particuliere landgoederen maatschappelijke ondernemingen zijn. Juist nu zijn er veel kansen voor nieuwe (business)proposities, gebaseerd op deze waarden. De grootste kansen liggen in nieuwe samenwerkingen die voor alle betrokken partijen voordelen opleveren in de vorm van diensten, goederen en/of euro’s.

Overheden kunnen deze ontwikkelingen ruimte geven en stimuleren. In het verleden is door de overheden steeds een duidelijke scheidslijn aangebracht tussen het publieke en het private domein. Op landgoederen heeft zich een ander fenomeen ontwikkeld, waarbij organisch tot stand gekomen private investeringen gaandeweg publieke waarde hebben gekregen, met een wettelijk beschermingsregiem met bijpassende subsidiestromen als gevolg. De duurzame instandhouding van veel landgoederen is onder druk komen te staan door enerzijds een overmaat aan regels die de toepassing van creatieve oplossingen en innovatie in de weg staat en anderzijds door het opdrogen van overheidssubsidies en andere geldstromen. 

Wie in deze tijd voorbij het punt van bezuinigen wil komen, moet daarom op zoek gaan naar nieuwe vormen van ondernemerschap, passend in deze eeuw. Kansrijke vormen van nieuwe businessmodellen tekenen zich voor landgoederen af via waardetransacties (niet alleen financieel maar ook via ruilen, delen en creëren van waarden) en door coöperatief met de omgeving of regio te opereren, en hierbij te zoeken naar gemeenschappelijke oplossingen en naar voordelen voor alle betrokkenen.

Deze nieuwe vorm van maatschappelijk ondernemerschap wordt door vele landgoederen, overheden en andere organisaties nu verder uitgewerkt en toegepast. Het is belangrijk om de kennis, ervaringen, mislukkingen en successen met elkaar te blijven delen.